De voorbije jaren is er een hele evolutie geweest in het werken met graafmachines. Efficiëntie en rendement gingen omhoog. En dat heeft niet alleen te maken met de graafmachine op zich, wel met een onderdeel dat door externe fabrikanten wordt aangeleverd: de automatische snelwissel. Die maakt de hydraulische koppeling zonder dat leidingen manueel moeten worden los- en vastgemaakt. Hierdoor is de tijd die nodig is om te schakelen korter en de verleiding om met een onaangepaste tool verder te werken, wordt kleiner. Terra ging langs bij Verhelst Aannemingen. Zij maken gebruik van de SQ80 van Steelwrist.
Bij Verhelst is men onder meer gespecialiseerd in afbraakwerken. Van eenvoudige huizen tot grote appartementsblokken, men gaat er geen uitdaging uit de weg. Een typisch fenomeen bij dit soort werk is dat er erg vaak gewisseld moet worden van uitrustingsstuk. Grijper, schaar of de klassieke graafbak, ze zijn allemaal wel eens nodig.
Steeds meer recycleren
Terra ging kijken naar de sloop van een oud gedeelte van een ziekenhuis in Gentbrugge. Cédric Chambaere is al jarenlang kraanmachinist bij Verhelst. “De voldoening bij dit soort werk is als je het gebouw helemaal gesloopt hebt en geen schade hebt aan omgeving en machine. Het is ook niet gewoon slopen, we proberen ook altijd om alles mooi te sorteren ter plaatse. Zink, hout, ijzer, staal, ik probeer dat allemaal te scheiden. Dat wordt trouwens ook steeds meer verwacht. Er zullen in de toekomst nog veel meer sorteerstromen komen.”
Chambaere werkt nu ongeveer 2,5 jaar met een automatische snelwissel van Steelwrist op zijn dertigtonner van Caterpillar. Het idee voor een automatische snelwissel begon een vijftal jaren geleden te leven binnen het bedrijf. “We zagen het al eens bij een collega en waren al snel overtuigd van de voordelen. Wij moeten voortdurend wisselen van aanbouwdeel. Als dat niet snel gaat, ga je veel meer geneigd zijn het verkeerde uitrustingsstuk te gebruiken voor een bepaalde opdracht. Als je beton kapot gaat trekken met een grijper, gaat die grijper onherroepelijk veel sneller slijten.”
Het idee begon meer en meer te rijpen en volgens de projectleider voor afbraak waren ook de verantwoordelijken al snel mee in het verhaal. “Na wat marktonderzoek hebben we dan gekozen voor de SQ80 van Steelwrist. Vooral met het oog op rendemenstwinst. Nieuwe machines worden nu telkens uitgerust met de SQ80, een automatische snelwissel van 430 kilogram. Nu hebben we een vijftal machines die ermee werken. Dat wordt bij de aankoop onmiddellijk voorzien.” Het is denkbaar dat er enige onduidelijkheid is wie dan het aanspreekpunt is bij problemen: de graafmachinefabrikant of Steelwrist. Daarom is het volgens Alain Janssen van Steelwrist belangrijk om te kunnen rekenen op een goede servicepartner. “In dit geval is dat Christ Amerlynck, die onze SQ-specialist is in de regio West-Vlaanderen. Maar ook de machinedealers krijgen opleiding om service te kunnen bieden op onze producten en zij zijn effectief het eerste aanspreekpunt.”
Aanbouwdelen regelmatig proper maken
Ook Cédric Chambaere heeft weinig problemen ervaren. “Het is natuurlijk een kwestie van goed onderhouden, maar dat is bij alle materiaal zo. Daarom ben ik ook blij dat we bij Verhelst een vaste machine hebben. Dan voel je je ook echt verantwoordelijk. De aanbouwdelen blijven ook altijd bij de machine. Je moet die ook regelmatig eens proper maken zodat er bij het aankoppelen geen vuil tussen kruipt. Ik doe dat een paar keer per dag met remreiniger.”
Chambaere vindt het moeilijk om exact te kunnen zeggen hoeveel rendement er gewonnen wordt met die automatische snelwissel. Maar het is wel duidelijk dat die winst er is. “Met een dertigtonner kan je veel meer doen nu. Vroeger stonden er twee of zelfs drie machines. Eentje met schaar, eentje met een grijper of eentje met een bak. Maar één van de twee moest altijd even staan wachten. Als je alleen staat met een machine kan je een graafmachine uitsparen. Als ik een uur geen werk heb, kan ik bijvoorbeeld een uur gaan crushen. Als je dat twee weken doet, spaar je direct een dag uit. Je kan gewoon de hele dag werken en je kan altijd voortdoen.” De machinist kwam zelfs tot de ontdekking dat hij zijn graafbak ook omgekeerd kan aanhangen.
Goed afzetten
Andy Declercq is een collega van Chambaere. Hij werkt dikwijls op een 75 tons graafmachine met een arm van 37 meter. “De automatische snelwissel is heel makkelijk voor ons. We werken met grijper en schaar en moeten heel vaak wisselen. In feite is het niet zo moeilijk om ermee te werken. Je moet er wel op letten dat je het aanbouwdeel goed afzet om het later terug goed te kunnen aanpikken. Vroeger, met het oude systeem met de oren, kon je de bak al eens een duwtje geven om hem goed te zetten. Maar in de automatische snelwissel die we nu hebben, zitten koppelingen, dus daar moet je wat opletten. Maar het is een knap systeem, echt heel makkelijk. En vroeger had je altijd lange hydrauliekslangen die voor je machine hingen en die konden blijven haperen, dat is nu ook voorbij, dus de kans op schade is een pak kleiner geworden. Maar het blijft wel zo dat je er zorg voor moet dragen. Het is geen materiaal weer je ruw of onvoorzichtig mee om moet gaan. Daarom vind ik het ook goed dat we allemaal onze eigen machine hebben.”
Tekst: Seppe Deckx Beeld: Seppe Deckx en Andy Declercq